Mariah Carey (sinh ngày
27 tháng 3 năm
1970 tại
New York,
Hoa Kỳ) là một
ca sĩ,
nhạc sĩ nhạc pop và
R&B,
nhà sản xuất thu âm và
diễn viên người
Mỹ. Cô bắt đầu sự nghiệp
âm nhạc vào năm
1990 dưới sự dìu dắt của
Tommy Mottola, giám đốc hãng
Columbia Records. Sau khi kết hôn với Mottola vào năm
1993, cô có một loạt các ấn phẩm âm nhạc thành công và nhờ thế đã củng cố vị trí của cô như là một trong những nghệ sĩ thành công nhất của hãng đĩa. Trong
thập niên 1990, cô là nghệ sĩ thành công nhất ở
Mỹ theo tạp chí
Billboard và là nữ nghệ sĩ bán được nhiều đĩa hát nhất trên toàn cầu theo
giải thưởng âm nhạc Thế giới.Sau khi chia tay với Mottola vào năm
1996, cô hoàn toàn làm chủ khả năng sáng tạo hình ảnh và
âm nhạc của bản thân, cũng như đưa âm hưởng
hip-hop vào trong các bản thu âm của mình. Sự nổi tiếng của cô bị giảm sút sau khi cô rời khỏi hãng Colombia vào năm
2001. Năm sau đó, cô bị hãng
Virgin Records cắt bỏ hợp đồng thu âm sau hàng loạt những suy sụp nặng nề về thể chất lẫn tinh thần trên các phương tiện thông tin đại chúng, cũng như sự thờ ơ của công chúng với
Glitter, dự án phim và nhạc phim của cô. Năm
2002, Carey ký hợp đồng với hãng
Island/Def Jam và sau một giai đoạn chỉ đạt những thành công ít ỏi, cô đã trở lại vị trí hàng đầu trên sân khấu âm nhạc vào năm
2005 với album
The Emancipation of Mimi.Mariah Carey được Giải thưởng Âm nhạc Thế giới ghi nhận là nữ ca sĩ nhạc pop thành công nhất
[3], đồng thời hiện cô cũng đang giữ lỷ lục là nữ ca sĩ có nhiều đĩa đơn quán quân nhất tại Mỹ (18 ca khúc). Bên cạnh những thành công về mặt
thương mại, cô cũng đã giành được 5
giải Grammy, giải thưởng âm nhạc danh giá nhất của nước Mỹ và được biết đến với giọng hát khỏe, chắc cùng cách sử dụng những quãng âm gió một cách điêu luyện. Tuy nhiên nhiều nhà phê bình âm nhạc cho rằng sự nỗ lực của Mariah Carey để chứng tỏ giọng hát trời cho của mình nhiều khi đã làm đánh mất đi những cảm xúc mà lẽ ra cô nên truyền tải tốt tới người nghe.
[4][5]Năm
2006, tạp chí
Forbes đánh giá tài sản của Mariah Carey là khoảng 225 triệu
USD và xếp cô ở hạng 6 trong top 20 người phụ nữ giàu nhất trong làng giải trí thế giới, sau
Oprah Winfrey,
J.K. Rowling,
Martha Stewart,
Madonna và
Celine Dion[6].
Tiểu sửSự nghiệp ca nhạcThơ ấu và sự phát hiệnMariah Carey sinh tại
Long Island,
tiểu bang New York. Cô là con gái út của gia đình. Mẹ là Patricia Hickey, một ca sĩ
opera và giáo viên thanh nhạc người Mỹ gốc
Ireland theo đạo
Công giáo La mã. Bố là Alfred Roy Carey, một
kỹ sư hàng không người
Venezuela gốc Phi. Vì là một gia đình đa chủng tộc, gia đình cô thường chịu đựng sự gièm pha, thù địch và đôi lúc là bạo lực, khiến cho gia đình phải thường xuyên chuyển nơi cư trú quanh vùng New York và
Rhode Island. Sự căng thẳng đè nặng trên gia đình khiến bố mẹ cô ly hôn khi cô mới 3 tuổi
[7]. Carey đã rất ít liên lạc với bố trong khi mẹ cô thường làm nhiều nghề khác nhau để nuôi gia đình.Trải qua quãng thời gian dài ở nhà một mình, Carey đến với âm nhạc như một lối thoát. Cô bắt đầu đi hát vào lúc 3 tuổi, biểu diễn lần đầu tiên trước công chúng khi còn học cấp hai, và bắt đầu sáng tác vào đầu năm học cấp ba. Carey đã tốt nghiệp trung học tại trường Harborfields (ở quận
Greenlawn, New York) mặc dù cô thường hay nghỉ học để làm ca sĩ
demo cho các phòng thu âm địa phương. Tiếng tăm tầm tầm trong vùng Long Island đã cho cô cơ hội làm việc với những nhạc công như
Gavin Christopher và
Ben Margulies, cũng là những người đồng sáng tác với cô trong cuộn băng demo. Sau khi chuyển đến
thành phố New York, Carey đã làm nhiều nghề tay trái để trả tiền thuê nhà và hoàn tất 500 giờ học ở trường thẩm mỹ. Cô đã làm thợ uốn tóc cho một
thẩm mỹ viện hạng sang và bỏ nghề sau khi người chủ yêu cầu cô đổi tên thành Echo. Cô còn làm hầu bàn và kiểm tra áo khoác, sau đó là làm ca sĩ hát đệm cho
Brenda K. Starr[8].Năm
1988, Carey gặp giám đốc hãng đĩa Columbia là Tommy Mottola tại một bữa tiệc. Tại đó, Starr đã trao cho anh cuộn băng demo của Carey. Mottola nghe cuộn băng lúc rời khỏi buổi tiệc và rất ấn tượng. Anh quay trở lại để tìm Carey nhưng không may cô đã rời khỏi buổi tiệc. Tuy nhiên, Mottola đã hẹn gặp và ký hợp đồng với cô. Câu chuyện như
Cô bé lọ lem này đã trở thành một phần quan trọng để quảng bá tên tuổi cho Carey trên con đường tiến thân sau này
[9].
1990-1992: Thành công thương mại đầu tiênMariah Carey đồng sáng tác tất cả các ca khúc gốc trong album đầu tay,
Mariah Carey vào năm
1990, và tiếp tục đồng sáng tác gần như tất cả các nhạc phẩm trong toàn bộ sự nghiệp, nhưng cô thể hiện sự không thỏa mãn vì phần cộng tác của những nhà sản xuất như
Ric Wake và
Rhett Lawrence[10]. Với sự quảng cáo rầm rộ, album đã vọt lên vị trí quán quân trong bảng xếp hạng album
Billboard 200 của Mỹ và đưa Carey trở thành một ngôi sao mới tuy rằng sự thành công ngoài khu vực
Bắc Mỹ vẫn còn giới hạn. Giới phê bình đánh giá cao đĩa nhạc này, và Carey đã đoạt hai giải
Grammy năm
1991 bao gồm "
Nghệ sĩ mới xuất sắc nhất" và "Trình diễn giọng pop nữ xuất sắc nhất" dành cho đĩa đơn đầu tiên "
Vision of Love".
Mariah Carey trong video của đĩa đơn đầu tiên, "Vision of Love" (1990)
Album thứ hai,
Emotions được coi như một sự bày tỏ kính trọng với
nhạc soul Motown, là cuộc bắt tay giữa Mariah Carey với Walter Afanasieff và nhóm
nhạc dance C&C Music Factory. Album này được phát hành ngay sau album đầu tiên vào
mùa thu năm
1991, nhưng đã không thành công về mặt
thương mại và phê bình như đĩa đầu.
Tạp chí Rolling Stone nhận xét đĩa này rằng: "vẫn như cũ, ít chất liệu thú vị, những bản tình ca chủ đề về hành xử của người đời lại được thể hiện một cách thiếu sinh khí với kỹ thuật đáng sợ"
[11]. Ca khúc cùng tên "
Emotions" đưa Carey trở thành nghệ sĩ duy nhất có 5 đĩa đơn đầu tiên trong sự nghiệp đều đạt quán quân trên bảng xếp hạng
Billboard Hot 100 ở Mỹ, tuy vậy, những đĩa đơn tiếp theo từ đĩa nhạc này lại thất bại trong việc phá kỷ lục trên. Carey được vận động tự sản xuất những bài hát của mình, và bắt đầu với "Emotions", cô đã đồng sản xuất hầu hết tất cả các bài hát. Cô nói: "Tôi đã không muốn
Emotions trở thành ảo mộng của ai khác về tôi. Đĩa nhạc này chứa chan bản thân tôi nhiều hơn"
[12]. Cô cũng đã bắt đầu sáng tác và sản xuất cho các nghệ sĩ khác như
Penny Ford và
Daryl Hall trong năm sau đó.Mặc dù đã từng hay trình diễn trực tiếp nhưng chứng sợ
sân khấu đã khiến Carey không thể xuất hiện trong bất kì những cuộc biểu diễn lớn trước công chúng nào. Buổi hòa nhạc lớn đầu tiên của cô là chương trình
MTV Unplugged vào năm
1992, và Carey đã từng nói rằng cô cảm thấy những màn trình diễn sống chứng tỏ khả năng hát của cô không được như ý, vì như một số người đã từng đề cập rằng giọng hát của cô bị chi phối bởi kỹ thuật phòng thu
[13]. Bên cạnh những phiên bản acoustic của những bài hát ban đầu của cô, Carey còn lần đầu tiên trình bày lại ca khúc "
I'll Be There" của ban nhạc
Jackson 5 với ca sĩ hát đệm
Trey Lorenz. Ca khúc được phát hành dưới dạng đĩa đơn, và đã đạt quán quân ở Mỹ, giúp cho Trey Lorenz ký được hợp đồng ghi âm và có đĩa nhạc đầu tay do Carey sản xuất. Vì chương trình
Unplugged được đánh giá cao, nên buổi hòa nhạc được phát hành dưới dạng đĩa EP
MTV Unplugged. Tuần báo
Entertainment Weekly đã gọi đĩa này là "một đĩa nhạc tốt nhất và chân thật nhất mà cô từng thực hiện... Liệu có phải buổi trình diễn sống này đã giúp cô ấy bước những đi đầu tiên đến sự trưởng thành?"
[14].
1993-1996: Nổi tiếng toàn cầuAudio sample:
- "One Sweet Day"(1994) (thông tin)
- Bài hát này rất thành công khi nó đứng ở vị trí #1 trong suốt 16 tuần liên tiếp, một kỷ lục mà hiện nay chưa có đĩa đơn nào phá vỡ được.
</li>
Trục trặc khi nghe? Xem hướng dẫn.
Cảnh trong video của đĩa đơn "Hero", dẫn đầu bảng xếp hạng Billboard Hot 100 trong 4 tuần liên tiếp.
Mariah Carey và Tommy Mottola đã có mối quan hệ tình cảm trong thời gian thực hiện đĩa nhạc đầu tiên, và họ đã kết hôn vào ngày
5 tháng 6 năm
1993. Đám cưới xa hoa sang trọng của họ được tổ chức tại
New York với sự góp mặt của nhiều nhân vật nổi tiếng như
Barbra Streisand,
Bruce Springsteen. Đám cưới huy động đến 200 nhân viên bảo vệ, 300 khách mời với tiệc cưới linh đình.
Kenneth "Babyface" Edmonds đã hội ý về đĩa
Music Box, mà được phát hành một năm sau và trở thành đĩa thành công nhất của Carey trên toàn cầu. Bản hát lại bài "
Without You" của
Badfinger đã trở thành ca khúc quán quân đầu tiên của cô tại
Anh, cũng như những ca khúc quán quân ở Mỹ như: "
Dreamlover" và "
Hero". Tạp chí
Billboard đã nhận xét đĩa nhạc này như sau: "cảm xúc thấu tận trong
tim... dễ dàng trở thành tác phẩm hay nhất của Carey, giọng hát của cô phối hợp tự nhiên với những bài hát"
[15]. Trong giây phút xúc động tại một buổi phóng vấn về thành công của mình, Carey nói: "Có lẽ đến giờ phút này vẫn có những người không thích tôi và âm nhạc của tôi, nhưng tôi nghĩ rằng mình đã đạt được những thành tựu nhất định. Tôi không thể nói gì hơn trong giờ phút này. Tất cả những gì tôi có thể làm là biến âm nhạc thành những điều mà tôi đặt tất cả niềm tin và hy vọng vào". Bên cạnh những phản hồi tích cực về
album thì một số nhận xét không được tốt, ví dụ như thời báo
TIME lại tỏ vẻ tiếc cho cố gắng của Carey trong việc tạo ra một ấn phẩm ca nhạc êm dịu: "
Music Box có vẻ như đại khái và hầu như không có sự nồng nàn... Đáng lẽ Carey có thể là một nghệ sĩ pop-soul tuyệt vời; nhưng cô lại một lần nữa đặt mình vào vị trí tầm thường như
Antonio Salieri"
[16]. Một chuyến lưu diễn sau đó trên toàn nước
Mỹ đã bị công kích bởi hầu hết giới phê bình. Carey đã nói trong một cuộc phỏng vấn với
tạp chí Vogue: "Ngay khi bạn có một thành công lớn, lại có nhiều người không thích như vậy. Tôi chẳng thể làm gì về điều đó. Tất cả những gì tôi có thể làm là tạo ra âm nhạc mà tôi tin tưởng"
[17].Sau khi thành công với bản song ca "
Endless Love" cùng
Luther Vandross (nguyên bản là do
Lionel Richie và
Diana Ross thể hiện) vào cuối năm
1994, Carey phát hành đĩa nhạc mừng
lễ Giáng sinh Merry Christmas. Đĩa này bao gồm những ca khúc hát lại và những ca khúc mới như "
All I Want for Christmas Is You". Bài hát này đã trở thành đĩa đơn bán chạy nhất của Carey tại
Nhật Bản[18] và trở thành một trong những ca khúc lưu niên nổi tiếng nhất trong những năm sau này trên làn sóng phát thanh Hoa Kỳ
[19]. Có nhiều thái độ khác nhau của giới phê bình về đĩa
Merry Christmas, trang điện tử
All Music Guide tỏ vẻ thờ ơ: "nếu không là một đĩa nhạc ngọt ngào thì cũng là sự kỳ vọng muốn đạt đến phong cách
opera trong "O Holy Night" và một bản nhạc dance kinh khủng phối lại bài "
Joy To the World"."
[20]. Công chúng thì chấp nhận đĩa này nồng nhiệt hơn,
Mery Christmas trở thành đĩa nhạc
Giáng sinh bán chạy nhất mọi thời đại
[21].
Carey cùng ban nhạc
Boyz II Men trong video "One Sweet Day".
Năm
1995, Carey phát hành đĩa nhạc
Daydream, kết hợp những xúc cảm về pop của
Music Box với những ảnh hưởng từ
R&B và
hip-hop. Carey kể lại rằng hãng đĩa Columbia đã có những phản ứng tiêu cực về những ý tưởng của cô cho đĩa này: "Mọi người như thể nói với tôi rằng: "Cái gì cơ, cô có mất trí không đấy?". Họ rất căng thẳng về công thức đột phá này"
[22]. Đĩa nhạc đã trở thành đĩa bán chạy nhất của cô ở Mỹ, và các đĩa đơn của nó cũng đạt thành công tương tự: "Fantasy" trở thành đĩa đơn thứ chín bay thẳng lên vị trí quán quân ở Mỹ và dẫn đầu bảng xếp hạng ở
Canada trong 12 tuần lễ, "
One Sweet Day" (song ca với
Boyz II Men) chinh phục vị trí quán quân ở Mỹ trong 16 tuần lễ liên tục mà hiện nay vẫn là kỷ lục chưa bị phá, và "
Always Be My Baby" (đồng sản xuất bởi
Jermaine Dupri) đã dẫn đầu bảng xếp hạng tổng kết cả năm 1996 "Billboard Hot 100 Airplay".
Daydream đã tạo ra nhiều lời nhận xét tích cực cho sự nghiệp của Mariah Carey
[23] và được coi là một trong những đĩa nhạc hay nhất năm 1995 bởi báo giới, chẳng hạn như
Thời báo New York đã viết rằng: "Những ca khúc hay nhất trong đĩa này đã đưa việc tạo những bản pop ngọt ngào lên một đỉnh cao mới của sự tinh tế... Khả năng sáng tác của Carey đã tiến một bước nhảy vọt, trở nên có tính giải trí hơn, gợi cảm hơn và ít dựa dẫm vào những ca từ sáo rỗng"
[24]. Doanh số của đĩa tăng lên nhiều nhờ chuyến lưu diễn toàn thế giới
Daydream World Tour thu được lợi nhuận cao, và đã nhận được 6 đề cử
Grammy tuy nhiên Carey không giành được giải nào.
1997-2000: Độc lập và hình ảnh mớiMariah Carey và Mottola chia tay vào năm
1996. Mặc dù hình ảnh trước công chúng về cuộc hôn nhân là một đôi vợ chồng hạnh phúc, nhưng cô nói rằng thực tế cô cảm thấy bị mắc bẫy bởi mối quan hệ với Mottola, người mà cô thường miêu tả như là người điều khiển mình
[25]. Họ chính thức thông báo ly thân vào năm
1997, và
ly hôn một năm sau đó. Carey đã tuyển người quản lý và luật sư mới ngay sau khi ly thân, cũng như tuyển một người đại diện độc lập. Mariah Carey đã phát biểu trong một cuộc họp báo sau khi thoát khỏi sự bao bọc, che chở của Mottola: "Tôi đến một câu lạc bộ. Đã vài năm rồi người ta không thấy tôi. Họ nhìn tôi như thể: "'Chị nên nằm lỳ ở nhà chăng?'" Sau khoảng thời gian ly hôn, Carey trở thành một
nhạc sĩ và nhà sản xuất cho những nghệ sĩ khác trong suốt giai đoạn sau này, như tham gia vào những đĩa nhạc đầu tay của
Allure,
7 Mile và
Blaque thông qua hãng đĩa của mình là Crave Records tuy rằng hãng này không tồn tại được lâu.
Mariah Carey trong video "My All", đĩa đơn quán quân thứ 13 của cô tại Mỹ
Đĩa
Butterfly của Carey vào năm
1997 được mở màn bằng đĩa đơn quán quân "
Honey", lời và video ca nhạc đã thể hiện một hình ảnh gợi cảm và công khai hơn trước đây. Cô đề cập rằng
Butterfly đã đánh dấu điểm mà cô đã đạt đến sự điều khiển sáng tạo hoàn toàn về
âm nhạc của mình, và cô đã tiếp tục đi theo hướng R&B/hip-hop với những ca khúc đồng sáng tác và sản xuất bởi các
rapper như
Sean "Puffy" Combs và
Missy Elliott. Cô nói thêm: "Tôi không nghĩ điều này quá xa vời với những gì mà tôi đã làm trước đây... Không phải như là về vấn đề tinh thần và tôi nghĩ rằng mình sắp trở thành một rapper. Bản thân tôi cho rằng đây là đĩa nhạc mà tôi muốn làm bất cứ điều gì cũng được"
[26]. Những lời bình luận hầu hết là tích cực:
trang điện tử LAUNCHcast coi
Butterfly "như con
bướm đã thoát khỏi vỏ bọc, có thể làm bối rối những người hâm mộ bảo thủ, nhưng là một sự thay đổi thật đáng hoan nghênh"
[27]. Báo
Los Angeles Times viết: "Butterfly rất dễ là đĩa nhạc riêng tư nhất và chuyên nghiệp nhất mà cô từng thực hiện..."
[28]. Đĩa nhạc cũng đạt được thành công thương mại, và ca khúc "
My All" (đĩa đơn quán quân thứ 13 của cô trên bảng xếp hạng Hot 100) đã ghi kỷ lục như là nữ nghệ sĩ có nhiều ca khúc quán quân nhất nước Mỹ. Hướng đến
thiên niên kỷ mới, Carey phát triển dự án phim
Glitters, và cô cũng sáng tác nhạc cho phim
Men in Black (
1997) và
How the Grinch Stole Christmas (
2000).
Audio sample:
- "My All"(1995) (thông tin)
- Bản ballad này là đĩa đơn #1 thứ 13 của Mariah Carey tại Mỹ, một kỷ lục trong giới nữ ca sĩ.
</li>
Trục trặc khi nghe? Xem hướng dẫn.
Trong suốt quá trình sản xuất
Butterfly, Carey đã nảy sinh quan hệ với cầu thủ
bóng chày Derek Jeter của đội
New York Yankees. Mối quan hệ của họ kết thúc vào năm
1998, cả hai bên nêu rằng sự quấy rầy của giới
truyền thông là lý do tan vỡ
[29]. Cùng năm đó, đĩa nhạc
#1's được phát hành, hợp tuyển những ca khúc quán quân của cô cho đến thời điểm đó. Carey đã ghi âm một số ca khúc mới trong đĩa này để tặng người hâm mộ
[30] và cũng có cả ca khúc "
When You Believe", bản song ca đạt
giải Oscar với
diva nhạc pop Whitney Houston cho
phim hoạt hình The Prince of Egypt.
#1's đã bán trên mức kỳ vọng, nhưng một lời nhận xét trên tạp chí
NME xem Carey như là "một người chuyên đi buôn chuyện nhảm nhí ngọt xớt như ca khúc "Hero" mà thông điệp thì nghe có vẻ lành mạnh rằng nếu bạn bỏ qua suy nghĩ sáng suốt, hãy đá lông nheo và chịu khó ước muốn thì những cục cưng ngọt ngào sẽ đi bám đuôi"
[31]. Cũng năm đó, cô xuất hiện trong buổi hòa nhạc từ thiện
VH1 Divas được tổ chức lần đầu tiên, dẫu cho những hành động kiểu như "quý bà đệ nhất" (
tiếng Ý: "
Prima donna") bị coi là thái quá đã khiến nhiều người xem cô như là một
diva[32]. Sang năm sau, cô bắt đầu mối quan hệ với ca sĩ
Luis Miguel.
Mariah Carey với vai một cô gái đỏng đảnh trong video "Heartbreaker".
Rainbow, album phòng thu thứ 6 của Carey, được phát hành vào năm
1999. Đĩa này vẫn bao gồm những ca khúc
R&B/
hip-hop trong đó có nhiều ca khúc đồng sáng tác bởi
Jimmy Jam và
Terry Lewis. Cả hai ca khúc "
Heartbreaker" (hát với
Jay-Z) và "
Thank God I Found You" (hát với
Joe và ban nhạc
98 Degrees) đều đạt hạng nhất tại Mỹ, và thành công của "Heartbreaker" đã chứng nhận Carey là nghệ sĩ duy nhất cứ mỗi năm lại có một đĩa đơn quán quân trong suốt
thập niên 1990. Giới truyền thông đón tiếp sự kiện này rất hăng hái, tờ báo
Sunday Herald xem đĩa nhạc này như là "sự chập chững ấn tượng giữa các bản tình ca đậm chất soul và sự cộng tác với những nhân vật nặng ký trong thể loại R&B/hip-hop như
Snoop Dogg,
Usher... Một tuyển tập tao nhã của pop-soul"
[33]. Tạp chí
Vibe cũng bộc lộ những ý kiến tương tự "Cô ấy đã phá bỏ mọi điểm dừng...
Rainbow thậm chí sẽ nhận được nhiều sự tôn trọng hơn"
[34], nhưng
Rainbow lại là đĩa bán chậm nhất của Carey cho đến thời điểm đó, và đã có lời phê bình rằng các ca khúc nghe tựa tựa như nhau. Khi nhạc phẩm "Crybaby"/"Can't Take That Away (Mariah's Theme)" trở thành đĩa đơn đầu tiên lọt khỏi tốp 20, Carey đã cáo buộc Sony vì quảng bá quá nghèo nàn, và cô đã viết lên
trang điện tử của mình rằng: "Tình trạng "chính trị" trong sự nghiệp chuyên môn của tôi chẳng tích cực chút nào... Tôi đang phải nhận lấy nhiều phản hồi tiêu cực từ những con người cụ thể trong công ty"
[35].
2001-2004: Những khó khăn trong sự nghiệp và đời tưSau khi nhận giải thưởng "Nghệ sĩ của thập niên" do tạp chí
Billboard trao tặng, và giải nữ nghệ sĩ bán chạy nhất
thiên niên kỷ tại
giải thưởng Âm nhạc thế giới, Carey đã rời khỏi Columbia và ký hợp đồng trị giá 80 triệu
USD với hãng Virgin của tập đoàn EMI. Cô thường đề cập rằng Columbia từng coi cô như một thứ hàng hóa, sự chia tay với Mottola đã làm trầm trọng thêm mối quan hệ của cô với những người lãnh đạo trong hãng. Chỉ vài tháng sau, vào
tháng 7 năm
2001, thông tin được công bố rộng rãi rằng Carey đã bị
đột quỵ về cơ thể lẫn tinh thần. Cô đã gửi thông điệp trên trang điện tử của mình để giải thích lý do là làm việc quá sức
[36], và mối quan hệ với Luis Miguel đã kết thúc. Vào năm sau, trong một buổi phỏng vấn, cô nói rằng: "Những người xung quanh không thật sự hiểu tôi, và tôi chẳng có người nào để giúp đỡ chuyện cá nhân. Tôi đã phải thực hiện những buổi phỏng vấn dài cả ngày, chỉ có 2 giờ mỗi đêm để ngủ"
[37]. Trong một lần xuất hiện trên chương trình
Total Request Live của
MTV, Carey đã giơ ngón giữa vào khán giả, và hành động này được báo chí miêu tả như một sự cực kỳ thô lỗ
[38]. Cuối tháng đó, cô phải tiến hành nhập viện tại một
bệnh viện tâm thần, và người đại diện của cô thông báo rằng cô cần nghỉ ngơi để tránh xuất hiện trước công chúng
[39].
Mariah Carey trong bộ phim không mấy thành công
GlitterGiới phê bình đã chỉ trích gay gắt bộ phim
Glitter, được coi như là một phim bán tự truyện đã nhiều lần bị trì hoãn của Carey, và bộ phim cũng thất bại về doanh thu. Đĩa nhạc
Glitter, mang ảnh hưởng của âm nhạc
thập niên 1980, bị coi là thất bại nặng nề nhất của cô trên các bảng xếp hạng Mỹ. Ca khúc "
Loverboy" tuy đạt vị trí á quân trên bảng xếp hạng Hot 100 nhưng phải nhờ giảm giá
[39] nhưng các đĩa đơn sau đó đều thất bại trong việc chinh phục các bảng xếp hạng. Tạp chí
Blender đã có nhận định chua xót: "Sau nhiều năm thăng hoa trong sự nghiệp, Carey ra đi với hai bàn tay trắng"
[40].Hãng Columbia đã phát hành đĩa
Greatest Hits không lâu sau thất bại của
Glitter, và đầu năm
2002, hãng Virgin đã chấm dứt hợp đồng với Carey với số tiền đền bù là 28 triệu USD, càng tạo ra đề tài để giới truyền thông công kích cô. Carey nói rằng thời gian cô ở tại Virgin "hoàn toàn căng thẳng... Tôi đã quyết định ngon ơ chỉ vì
tiền, và tôi chưa bao giờ quyết định điều gì dựa trên tiền bạc. Tôi đã học được một bài học lớn từ điều đó"
[41]. Cuối năm đó, cô đã ký một hợp đồng trị giá 20 triệu USD với hãng Island (của công ty Def Jam) và mở hãng đĩa riêng mang tên
MonarC. Việc bố cô
qua đời vào mùa hè năm đó vì
ung thư đã tạo thêm gánh nặng tinh thần cho Carey
[42].Sau vai phụ được đánh giá khả quan trong phim
WiseGirls và ký hợp đồng với hãng Island, Carey sang
Ý tập hợp âm nhạc và sáng tác. Kết quả của những ngày tháng vất vả là
Charmbracelet mà cô xem như là "một cuộc sống mới"
[37]. Trong album có một ca khúc viết về người cha bị ghẻ lạnh của cô, về sự hòa giải trước khi ông qua đời vì căn bệnh
ung thư hồi
tháng 4. Doanh thu của
Charmbracelet chỉ tạm ổn, và chất giọng của Carey còn dưới mức đánh giá của giới phê bình. Tờ
Boston Globe coi đĩa này như là "tệ nhất trong sự nghiệp, bộc lộ một giọng hát không còn mềm mại và điêu luyện"
[43] và tạp chí
Rolling Stone nhận xét rằng: "Carey cần những bài hát đậm nét có thể khai thác sức mạnh và âm vực nổi tiếng của cô.
Charmbracelet như một dòng màu nước chảy vào vũng bùn màu nâu"
[44]. Các đĩa đơn như "
Through the Rain" đều thất bại trên bảng xếp hạng và với các đài nhạc pop, khi mà chúng ngày càng trở thành những khung cửa hẹp với những diva trưởng thành như Mariah Carey,
Whitney Houston và
Celine Dion[37]. "
I Know What You Want", đĩa đơn của rapper
Busta Rhymes vào năm
2003 mà Carey góp giọng được đánh giá thành công hơn và lọt vào tốp 5 ở Mỹ. Hãng Columbia sau đó đã đưa nó vào tuyển tập phối lại
The Remixes, đĩa có doanh số thấp nhất của Carey. Năm đó, cô được trao giải "World Music Chopard Diamond Award" vì đã bán được hơn 100 triệu đĩa trên toàn cầu
[45]. Năm 2004, cô cũng góp giọng trong đĩa đơn "
U Make Me Wanna" của rapper
Jadakiss, và đã lọt vào tốp 10 của bảng xếp hạng Billboard R&B/Hip-Hop.
2005-nay: Sự trở lại của giọng caMariah Carey trong video "We Belong Together", một bài hát R&B rất thành công ở Mỹ và đem về cho cô thêm hai giải Grammy trong sự nghiệp.
Đĩa nhạc thứ 14 (album phòng thu thứ 10) của Carey,
The Emancipation of Mimi, ("Mimi" là một biệt danh của Mariah Carey) được phát hành vào năm
2005 và bao gồm những ca khúc hợp tác với những nhà sản xuất như
The Neptunes và
Kanye West. Carey nhận xét đĩa này "rất giống với một đĩa nhạc vui nhộn dành cho các buổi tiệc... như thể lúc bạn đang trang điểm và chuẩn bị đi tham dự cuộc vui... Tôi đã rất muốn thực hiện một đĩa nhạc phản ánh điều đó"
[46].
The Emancipation of Mimi đã trở thành đĩa bán chạy nhất trong năm tại
Mỹ và thắng 3
giải Grammy bao gồm giải "Album R&B đương đại xuất sắc nhất", "Bài hát R&B hay nhất" và "Trình diễn giọng R&B nữ xuất sắc nhất", tăng số giải Grammy trong sự nghiệp của cô lên 5 giải. Đĩa này mang lại những lời phê bình mà Carey tâm đắc nhất, chẳng hạn: tờ
The Guardian coi
Mimi như "một chiếc bánh quy cứng cỏi" và "hay, tập trung và thời thượng... Những giai điệu đầu tiên của Mariah Carey trong những năm qua mà tôi không cần được trả tiền để nghe lại"
[47]. Đĩa đơn "
We Belong Together" chiếm lĩnh vị trí quán quân trên Billboard Hot 100 trong 14 tuần lễ (thời gian ở tại vị trí quán quân lâu nhất của cô với tư cách là ca sĩ đơn ca) và là ca khúc hit lớn nhất của năm 2005, và được phát sóng rất nhiều trên các đài radio trên toàn cầu. Trong khi "We Belong Together" còn đang đứng đầu bảng thì đĩa đơn tiếp theo, "
Shake It Off" cũng đạt hạng nhì trong một tuần. Thành tích này đã đưa Carey trở thành nữ ca sĩ đầu tiên nắm giữ hai vị trí cao nhất của bảng xếp hạng Billboard Hot 100
[48][49][50][51][52]. "
Don't Forget About Us" cũng trở thành ca khúc quán quân thứ 17 của Carey tại Mỹ, tiếp tục đưa cô lên vị trí dẫn đầu về nữ ca sĩ có nhiều đĩa quán quân nhất tại Mỹ.
Audio sample:
- "We Belong Together"(2005) (thông tin)
- Đây là bài hát thành công nhất năm 2005 tại Mỹ khi nó đứng ở vị trí quán quân trong 14 tuần. Ca khúc R&B này cũng đưa Mariah Carey trở lại vị trí đầu bảng trong giới nữ ca sĩ Mỹ sau một thời gian cô "chìm nghỉm".
</li>
Trục trặc khi nghe? Xem hướng dẫn.
Carey đã bắt đầu chuyến lưu diễn
The Adventures of Mimi vào giữa năm
2006. Tour lưu diễn này được coi là thành công nhất trong sự nghiệp ca hát của cô, tuy một số buổi biểu diễn đã phải hủy bỏ. Trong năm
2007, cô đã nhận một "ngôi sao danh vọng" trên
đại lộ Hollywood[53] và sẽ được đưa tên vào
bảo tàng âm nhạc Long Island.Mariah Carey đã bắt đầu thu âm album phòng thu thứ 11 từ giữa năm 2006.
E=MC² phát hành ngày
15 tháng 4 năm
2008 và dễ dàng đạt hạng #1 tại Mỹ
[54]. Theo Carey thì với việc mượn công thức nổi tiếng của bác học
Albert Einstein, album này đã "bình phương mức năng lượng của album trước,
The Emancipation of Mimi" và cô "được tự do với ấn phẩm này hơn bất cứ album nào khác". Giống album trước, album mới tập trung chủ yếu vào thể loại Pop và R&B đương đại nhưng cũng đưa thêm âm hưởng
Hip-hop,
nhạc Gospel và thậm chí cả
nhạc Reggae[55][56]. Mặc dù
E=MC² nhận được phản hồi tích cực từ hầu hết các nhà phê bình
[57], nhưng vẫn có người chỉ trích album này như "một cái bóng của
The Emancipation of Mimi"
[58]. Nhà phê bình của tạp chí
Bleu nhận xét album là một "bản sao chép không kinh khủng, nó chỉ tẻ nhạt, nhàm chán và có thể bị lãng quên"
[59]. Đĩa đơn đầu tiên từ album với tên gọi "
Touch My Body" phát hành trung tuần
tháng 2 một lần nữa leo lên vị trí quán quân tại bảng xếp hạng Billboard Hot 100, chính thức đưa Mariah Carey vượt qua
Elvis Presley để trở thành nghệ sĩ có số đĩa quán quân nhiều thứ hai trong kỷ nguyên Rock tại Mỹ và cũng là nữ ca sĩ có số đĩa đầu bảng nhiều nhất
[60][61][62][63]. Hiện tại cô chỉ kém ban nhạc huyền thoại